اکوسیستم استارتاپی چیست؟ یک کسب‌وکار نوپا و استارتاپ برای رشد و کسب موفقیت در بازار باید با افراد و سازمان‌های مختلفی در ارتباط باشد. این افراد و سازمان‌ها می‌تواند شامل منتور، کارآفرین، مشاور، سرمایه‌گذار و یا سازمان‌های عمومی و دولتی بوده که بستر رشد را برای استارتاپ ها فراهم کند. از این رو رشد و موفقیت استارتاپ ها را می‌توان در شبکه سازی درست و صحیح میان افراد، مشاوران و سازمان‌ها و در نهایت بهبود اکوسیستم استارتاپی تعریف کرد. در این مقاله قصد داریم که به تعریف مفهوم استارتاپ و اکوسیستم استارتاپی پرداخته و عوامل موثر بر توسعه اکوسیستم استارتاپی را بیان کنیم.
استارتاپ چیست؟
در تعریف استارتاپ چیست، باید بگوییم که استارتاپ (Startup)، یک کسب‌وکار نوپا و تازه تاسیس می‌باشد که حول محور یک ایده جدید و خلاقانه در حوزه فناوری روز دنیا می‌گردد. در واقع استارتاپ ها به ارائه یک محصول و خدمتی می‌پردازند که تاکنون در بازار وجود نداشته و یا به صورت خیلی ضعیف و محدود نیاز و خواسته کاربران را رفع کرده است.
استارتاپ با یک ایده جدید شروع شده و در پی یافتن یک راه‌حل خوب و جدید برای یک مسئله بازار و نیاز رفع نشده مشتریان می‌باشد. از این رو بسیار ریسک پذیر بوده و باید فرصت‌ها و تهدیدهای محیطی را بسیار دقیق بررسی کند.
البته با توجه به ریسک های استارتاپ، پیدا کردن سرمایه‌گذار و جذب سرمایه برای استارتاپ نیز بسیار مهم و موثر می‌باشد. ارتباط گرفتن و مذاکره با سرمایه‌گذاران و متقاعد کردن آنها در جذب سرمایه برای استارتاپ می‌تواند موفقیت آینده استارتاپ شما را تضمین کند. چرا که تامین مالی استارتاپ و رفع مشکلات مالی، مسیر پرچالش آینده استارتاپ را هموار خواهد کرد.
اکوسیستم استارتاپی چیست؟
اکوسیستم استارتاپی از طریق تعامل میان افراد، کسب و کار ها و سازمان‌های دولتی و خصوصی شکل گرفته و در نهایت به عنوان یک سیستم کل در خلق استارتاپ عمل می‌کند. در واقع مجموعه ارتباطی را که میان منتور ها، کارآفرین‌ها، سازمان‌های مختلف و شرکت‌های بزرگ برقرار می‌شود را به عنوان اکوسیستم استارتاپی در نظر می‌گیرند.
در واقع همان طور که یک اکوسیستم از اجزا و مجموعه‌های وابسته به یکدیگر تشکیل شده است که یک چرخه را به وجود می‌آورد. اکوسیستم استارتاپی نیز از مجموعه‌ها و افراد مختلفی تشکیل شده است که هر یک نقش خاصی را در این چرخه به عهده داشته و در جهت رشد و موفقیت خود به تعامل و همکاری با یکدیگر نیازمند می‌باشد.
بنابراین در یک تعریف ساده و جامع می‌توان مفهوم اکوسیستم استارتاپی چیست را به عنوان؛ مجموعه‌ای از افراد، کسب‌وکارها، قوانین، روش‌ها و تمام امور مرتبط که در یک محدوده جغرافیایی بر فعالیت‌های استارتاپی مورد نظر برای خلق ارزش مضاعف و رشد اقتصادی تمرکز دارند را تعریف کرد.
از این رو اکوسیستم استارتاپی منجر به خلق روابط اجتماعی جدید و فرهنگ خاص شده و در عین حال از محیط، ذینفعان و فرهنگ تأثیر می‌پذیرد. در واقع در اکوسیستم استارتاپی، باید به شناسایی اجزای مناسب استفاده خود و برقراری ارتباط با آنها پرداخته و از انزوا و یکه تازی اجتناب کنید.
بیشتر بخوانید: ارزش گذاری استارتاپ چگونه ممکن است؟ 13 روش ارزش گذاری استارتاپ
معرفی اجزای اصلی اکوسیستم استارتاپی
بعد از توضیح مفهوم اکوسیستم استارتاپی چیست، باید به معرفی اجزای اصلی و بازیگران کلیدی اکوسیستم استارتاپ بپردازیم که عبارت است از:
۱. کارآفرین
راه‌اندازی و شروع یک کسب‌وکار، نیاز به وجود افراد متخصص و باتجربه دارد. از این رو کارآفرین‌های متخصص می‌توانند مهارت‌های خود را در امور مهم و تاثیرگذار در استارتاپ چون تدوین استراتژی، بازاریابی، ترسیم طرح تجاری سازی خدمات و… به کار گیرند.
۲. منتور
کارآفرین‌ها می‌توانند از طریق برقراری ارتباط با منتور و مربی باتجربه، مسیر موفقیت استارتاپ خود را تسهیل نمایند. در واقع کارآفرین‌ها می‌توانند با کمک گرفتن از منتور ها و کسب تجربه از آنها، مسیر اشتباهی را که دیگران مرتکب شده‌اند را انجام ندهند.
۳. سرمایه‌گذار
یکی از اجزای اصلی اکوسیستم استارتاپی؛ سرمایه‌گذار فردی، سرمایه‌گذار فرشته، بنگاه‌های خصوصی و یا هر نوع سازمانی بوده که تامین مالی استارتاپ را فراهم می‌کند. از این رو تامین سرمایه مالی مورد نیاز استارتاپ ها می‌تواند مرحله رشد و توسعه آن را سریع‌تر نماید.
۴. دانشگاه
دانشگاه یک بستر و فضای پژوهشی مناسبی را برای خلق ایده‌های استارتاپی و همکاری جهت پروژه‌ها فراهم می‌کند. در واقع اکثر ایده‌های استارتاپی، حاصل پژوهش‌های دانشگاهی بوده که استادان دانشگاه، احتمال اجرا و ورود ایده به فضای کسب‌وکار را فراهم می‌کنند.
۵. دولت
دولت‌ها می‌توانند در توسعه و پیشرفت اکوسیستم استارتاپی نقش مهم و موثری داشته باشند. در واقع دولت‌ها از طریق تنظیم طرح‌های تخفیف مالیاتی، تصویب قوانین و رویه‌های موثر و مثبت بر امور استارتاپ، تخصیص بودجه معین و حمایتی استارتاپ و… می‌توانند مسیر موفقیت اکوسیستم استارتاپی را هموار و تسهیل نمایند.
۶. انکوباتور
انکوباتور گروهی از افراد و موسساتی بوده که به فراهم کردن هر آن چه که برای رشد و توسعه اکوسیستم استارتاپی نیاز است، می‌پردازند. این امکانات و شرایط می‌تواند شامل دفاتر کاری، برنامه‌های رسمی شتاب دهنده، برنامه‌های جامع آموزشی کارآفرین‌ها، جلسات کاری و تبادل نظر کسب و کار ها و… باشد.
۷. شرکت‌های بزرگ
یک اکوسیستم استارتاپی موفق باید تعامل سازنده‌ای با شرکت‌های بزرگ برقرار سازد. چرا که شرکت‌ها می‌توانند در رفع نیازمندی‌ها و نقاط ضعف استارتاپ ها بسیار موثر و کمک کننده باشند. شرکت شتاب دهنده پیشگامان به عنوان شرکت شتاب دهنده استارتاپ ها می‌تواند به عنوان منتور و مشاور عمل کرده و بسیاری از مشکلات و دغدغه‌های استارتاپ را که کمترین آن جذب سرمایه برای استارتاپ و کمک به رشد و توسعه کسب و کار ها می‌باشد را عملی سازد.
عوامل موثر در توسعه اکوسیستم استارتاپی
مهمترین عامل تاثیرگذار بر توسعه اکوسیستم استارتاپی، اقتصاد کشور می‌باشد. در واقع اگر شرایط اقتصاد کشور متناسب و قابل قبول نباشد، شاهد شکست استارتاپ ها و همچنین شکست و ناکامی اکوسیستم استارتاپ ها خواهیم بود. چرا که اقتصاد در کنار روابط دیپلماتیک و روابط اکوسیستم استارتاپی معنا پیدا خواهد کرد.
عامل تاثیرگذار دیگر ریسک‌پذیری اکوسیستم استارتاپی می‌باشد. به طور معمول اکوسیستم استارتاپی که تازه تاسیس شده است از ریسک و مخاطرات محیطی دوری می‌کند. در حالی که ریسک عامل موثر بر توسعه اکوسیستم استارتاپی می‌باشد. چرا که با بهره‌گیری از فرصت‌ها می‌توان اکوسیستم استارتاپی را توسعه داد.
مسئله نظارت نیز به عنوان عامل تاثیرگذار دیگر بر توسعه اکوسیستم استارتاپی تلقی می‌شود. چرا که نحوه مدیریت و نمایش اکوسیستم استارتاپی برای این مورد حائز اهمیت می‌باشد.
بیشتر بخوانید: راه اندازی استارتاپ
عوامل موثر بر شكل گیری اکوسیستم استارتاپی
عوامل موثر بر شكل گیری اکوسیستم استارتاپی را در ادامه خواهید خواند:
۱. رهبری
شکل‌گیری اکوسیستم استارتاپی، نیاز به رهبرانی داشته که بتوانند افراد را هدایت کرده و به کسب اهداف استارتاپ کمک کنند.
۲. شبکه‌ها و تعاملات
شکل‌گیری اکوسیستم استارتاپی، از طریق برقراری ارتباط میان کارآفرین‌ها، منتور ها، سرمایه‌گذاران، شرکت‌ها، سازمان‌های عمومی و خصوصی و… ایجاد می‌شود.
۳. اهداف و قوانین
تعیین اهداف و قوانین استارتاپ باعث جذب مشارکت سرمایه‌گذاران و همکاری آنها با اکوسیستم استارتاپ شما خواهد شد.
کلام آخر
با توجه به مطالب گفته شده و تعریف استارتاپ و اکوسیستم استارتاپ می‌توان نتیجه گرفت که رشد و توسعه اکوسیستم استارتاپی وابسته به برقراری ارتباط و شبکه‌سازی صحیح میان افراد و سازمان‌ها می‌باشد. از این رو تنها کافی است که اجزاء مناسب استارتاپ خود را شناسایی کرده و به برقراری ارتباط و شبکه‌سازی بپردازید.