بسیاری از کسب و کارهای امروزی، به عنوان یک استارتاپ خدماتی راهاندازی شدهاند. این کسب و کارها، به جای فروش یک محصول فیزیکی، خدمتی را به مخاطبان هدف خود ارائه میدهند و در ازای آن، مبلغی دریافت می‌کنند. جامعه امروز، دیگر محصول‌محور نیست و به خدمات هم نیاز دارد.
به همین دلیل کارآفرین‌های جوان باید بدانند استارتاپ خدماتی چیست، چه ایدههایی می‌توان برای این نوع استارتاپ ارائه داد و اصلا چه تفاوت‌هایی با استارتاپ محصول محور دارد. در این مقاله به تمام این سوالات پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید.
استارتاپ خدماتی چیست؟
پیش از هرچیز به صورت خلاصه مرور می‌کنیم که استارتاپ چیست و سپس به سراغ انواع خدماتی آن می‌رویم. البته اگر نمی‌دانید مفهوم استارتاپ چیست و چه تفاوتی با کسب و کار دارد، توصیه می‌کنیم مقاله کامل «استارتاپ چیست» را مطالعه کنید.
وقتی یک یا چند کارآفرین، ایدهای نوین یا خلاقانه دارند، دور هم جمع میشوند تا ایده‌شان را تجاریسازی کنند و یک کسب و کار راهاندازی کنند. وقتی این کسب و کار در مراحل اولیه راهاندازی قرار دارد، به عنوان «استارتاپ» شناخته می‌شود.
استارتاپهای خدماتی، ایدههایی در خصوص ارائه خدمات به مردم دارند. این خدمات معمولا در فضای دیجیتال میشوند. از آنجایی که مردم جوامع امروز بخش مهمی از کارهایشان را در فضای دیجیتال و غیرفیزیکی انجام میدهند، بستر گستردهای برای توسعه ایده های استارتاپ خدماتی و راهاندازی این نوع کسب و کارها فراهم شده است.
مثالی درباره استارتاپ خدماتی
بیایید مفهوم استارتاپ خدماتی و علت نیاز نسل امروز به دریافت خدمات را با ذکر یک مثال توضیح بدهیم. در دهه‌های قبلی، مردم وقتی وسیله‌ای خراب می‌شد، خودشان آنها را تعمیر می‌کردند. به عنوان مثال وقتی آبمیوه‌گیری خانه خراب می‌شود، پدرها و آقایان نسل‌های قبل‌تر، خودشان آچار به دست می‌گیرند، دستگاه را باز می‌کنند و آن را تعمیر می‌کنند.
آنها تنها وقتی به تعمیرکار مراجعه می‌کنند که مشکل آبمیوه‌گیری پیچیده باشد و خودشان از عهده آن برنیایند. به مرور زمان، دستگاه‌های خانگی پیشرفته‌تر شد؛ اکنون آبمیوه‌گیری‌ها، چندکاره شدهاند و سیستم پیچیده‌تری هم دارند.
پس احتمالا پدر خانواده دیگر به تنهایی نمی‌تواند آن را تعمیر کند و باید از خدمات تعمیر لوازم خانگی استفاده کند. پس انسان‌ها در زندگی مدرن بیشتر از نسل‌های قبلی به خدمات نیاز دارند.
بیایید یک نسل جلوتر برویم. نوجوان‌ها ترجیح میدهند به جای اینکه آبمیوه‌گیری را بردارند و به درب مغازه بروند و آن را برای تعمیر بسپارند، یک اپلیکیشن نصب کنند یا وارد وب‌سایتی شوند و درخواست بدهند تعمیرکاری به خانه‌شان اعزام شود و آبمیوه‌گیری را تعمیر کند.
پس در زندگی مدرن، ما نه تنها خدمات بیشتری می‌خواهیم، بلکه به شیوه‌های خلاقانه برای دریافت این خدمات نیاز داریم که کارمان را در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام بدهد و کم‌ترین هزینه را هم داشته باشد. اینجاست که متوجه می‌شویم علت اهمیت استارتاپ خدمات چیست.
بیشتر بخوانید: استارت آپ های خدماتی فعال در ایران
تفاوت‌های استارتاپ محصولی با استارتاپ خدماتی چیست؟
آشنایی با انواع استارتاپ برای کارآفرین‌های جوانی که به دنبال راهاندازی یک کسب و کار هستند، ضروری است. استارتاپهای محصولی، ایدهای درباره تولید یک محصول و تجاریسازی آن ارائه میدهند. در یک بررسی ابتدایی هم می‌توان به تفاوت‌های استارتاپ محصولی با استارتا خدماتی پی برد. اما بیایید دقیق‌تر این مسئله را بررسی کنیم:
• استارتاپهای محصولی معمولا به سرمایه اولیه بیشتری برای راهاندازی نیاز دارند. زیرا باید تجهیزات لازم برای تولید محصول اولیه را نیز تأمین کنند؛ اما استارتاپهای خدماتی نیازی به خرید متریال یا تأمین خطوط تولید ندارند.
• استارتاپهای خدماتی راحت‌تر می‌توانند آنچه که ارائه میدهند را متناسب با نیاز بازار بروزرسانی کنند. به عنوان مثال اگر متوجه شوند یکی از ویژگی‌های خدماتشان برای مشتریان کاربردی ندارد، می‌توانند آن را حذف کنند یا ویژگی جدیدی در خدماتشان ارائه بدهند. اما استارتاپهای محصول‌محور، برای ایجاد تغییر در محصولاتشان به منابع بیشتری نیاز دارند تا بتوانند آن را بازطراحی کنند و از نو، پیش‌نیازهای تولیدش را فراهم سازند.
• استارتاپهای خدماتی حتی می‌توانند در طول مسیر ایده‌شان را تغییر بدهند، اما استارتاپهای محصول‌محور یا نمی‌توانند این کار را انجام بدهند یا باید هزینه بسیاری برای این کار صرف کنند.
پیش از این بررسی کردیم تفاوت استارتاپ محصولی با استارتاپ خدماتی چیست، اما نمی‌توان گفت کدام یک از انواع استارتاپ بهتر هستند. ایده اصلی، انواع استراتژی استارتاپ، استقبال بازار، جذب سرمایه‌گذار، شرایط بازار و جذب سرمایه‌گذار هستند که مشخص می‌کنند یک کسب و کار نوپا، به اهدافش می‌رسد یا نه.
موفق‌ترین استارتاپهای خدماتی دنیا
بررسی ایده های استارتاپ خدماتی و فرایندی که طی کرده‌اند، به شما کمک می‌کند با انواع استراتژی استارتاپ آشنا شوید. با شناخت این استارتاپ‌ها، ذهنتان برای پردازش ایده‌های تجاری خودتان هم بازتر می‌شود.
در ادامه بررسی می‌کنیم لیست موفق‌ترین استارتاپ خدمات خارجی چیست.
• GoMechanic: ارائه‌دهنده خدمات تعمیر ماشین در محل.
• ASAPP: ارائه خدمات هوش مصنوعی برای افزایش بهره‌وری انسان و خودکارسازی فرایندها
• Genesys: ارائه‌دهنده خدمات مرکز تماس داخلی سازمان‌ها در فضای ابری
• Chorus.ai: استارتاپ خدماتی مبتنی بر هوش مصنوعی که در فضای ابری کار می‌کند و به تیم‌های فروش کمک می‌کند تا مکالمه‌هایی که با مشتریان دارند را به صورت داده‌ای ذخیره کنند.
بیشتر بخوانید: استارتاپ اجتماعی چیست؟ معرفی 6 استارتاپ اجتماعی برتر
• Magic: این استارتاپ یک دستیار شخصی در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد تا ۲۴ ساعت و ۷ روز هفته، در دسترس مخاطبانشان باشند.
• Happy Returns: کسب و کارها به کمک خدمات این استارتاپ می‌توانند امکان بازگشت محصول را برای مشتریانشان فراهم کنند و رضایت آنها را افزایش بدهند
• Deloitte: ارائه خدمات مالی از جمله حسابرسی، مشاوره، مشاوره مالی، مدیریت ریسک و مالیات
• Cognigy GmbH: پلتفرم هوش مصنوعی که به صورت خودکار پاسخ درخواست‌های مشتریان و کارکنان سازمان‌ها را به آنها می‌دهد
در این مقاله سعی کردیم استارتاپهایی را نام ببریم که ایده‌های جدیدتری ارائه داده بودند؛ اما نمونه‌های متداولی چون اوبر (تاکسی‌سرویس اینترنتی) و سامانه‌های خرید و فروش بلیط هواپیما هم جزو ایده های استارتاپ خدماتی هستند.
بیشتر بخوانید: استارتاپ های آموزشی
استارتاپهای خدماتی موفق در ایران
ایرانی‌ها هم در زمینه تجاری سازی خدمات خوش درخشیده‌اند. اکنون استارتاپهای موفق بسیاری در این زمینه فعالیت می‌کنند. بعضی از این ایده‌ها، از نمونه‌های خارجی الگوبرداری کرده‌اند، اما تعداد محدودی از آنها، با ایدههایی خلاقانه راهاندازی شدهاند و قبلا نمونه مشابه نداشته‌اند.
در ادامه چند استارتاپ خدماتی موفق در ایران را نیز نام می‌بریم.
• دیوار: خرید و فروش محصولات دست دوم
• اسنپ: جابجایی مسافر و بار، فروش بلیط سفر، سرویس ارسال غذا، سرویس اعزام پزشک به محل
• کافه بازار: ارائه اپلیکیشن‌های اندروید
• دیدار: نرم‌افزار مدیریت مشتری (crm)
• ایسمینار: ارائه سرویس میزبانی برای برگزاری وبینار در حوزه‌های مختلف
• ترب: سرویس مقایسه قیمت محصولات در فروشگاه‌های اینترنتی مختلف
بیشتر بخوانید: استارتاپ گردشگری چیست؟ معرفی کسب و کارهای حوزه گردشگری
بهترین ایده های استارتاپ خدماتی چیست؟
نحوه جذب سرمایه گذار برای ایده‌های نوین یا استارتاپهایی که احتمال موفقیت آنها بیشتر است، ساده‌تر خواهد بود. به همین دلیل لازم است که در انتخاب ایده استارتاپی خود دقت بالایی داشته باشید تا در مراحل توسعه آن، با مشکل مواجه نشوید.
برای اینکه بررسی کنید بهترین ایده استارتاپ خدماتی چیست، میتوانید از لیستهای یونیکورن استفاده کنید. در این لیستها، شرکتهای خصوصی یا استارتاپهایی معرفی شدهاند که ارزش آنها بیشتر از ۱ میلیارد دلار است. آخرین آماری که در سال ۲۰۲۲ منتشر شد، نشان می‌دهد در حال حاضر بیش از ۱۲۰۰ شرکت یونیکورن در جهان وجود دارد. در ادامه ایده برخی از این شرکت‌ها که به نوعی، استارتاپ خدماتی محسوب میشوند را نام می‌بریم.
• ByteDance: این شرکت تاکنون چند پلتفرم برای انتشار محتوا توسعه داده است که تیک‌تاک یکی از مشهورترین آن‌هاست.
• SHEIN: فروشگاه آنلاین لباس جهان است که دفتر مرکزی آن در سنگاپور واقع شده.
• Stripe: شرکت ارائه‌دهنده خدمات پرداخت آنلاین و انتقال وجه از طریق اینترنت.
• Canva: پلتفرم ارائه‌دهنده خدمات طراحی گرافیکی.
• Revolut: شرکت ارائه‌دهنده خدمات مالی در بریتانیا
این شرکت‌ها از استارتاپهای کوچک به کسب و کارهای بزرگ تبدیل شدهاند. اگر در زمینه خاصی تخصص دارید، میتوانید ایدهای خلاقانه برای راهاندازی یک استارتاپ خدماتی در حوزه تخصصتان پیدا کنید. احتمال موفقیت در حوزه تخصصتان بسیار بیشتر از راهاندازی استارتاپ در حوزه‌ای است که هیچ اطلاعاتی درباره‌اش ندارید.
استارتاپ خدماتی هوش مصنوعی
می‌دانید که در ماه‌های اخیر هوش مصنوعی Chat GPT در دسترس قرار گرفته و بحث‌های داغی درباره هوش مصنوعی به راه افتاده است. حتی بسیاری از افراد تصور می‌کنند این ابزار، در آینده جای انسان‌ها را هم می‌گیرند. بسیاری از استارتاپهای بزرگ دنیا، در حال حاضر روی استفاده از هوش مصنوعی در حوزه خدمات مختلف کار می‌کنند. اگر در زمینه برنامه‌نویسی و هوش مصنوعی تخصص دارید، یک برگ برنده مهم در دست شماست و میتوانید استارتاپ خدماتی سودآوری راهاندازی کنید.
کلام آخر؛ استارتاپ خدماتی، کسب و کار مخصوص دنیای امروز است
در این مقاله توضیح دادیم که استارتاپ خدماتی چیست و نمونه‌هایی که اکنون به کسب و کارهای موفقی در ایران و جهان تبدیل شدهاند را نام بردیم. اگر شما هم ایدهای برای ارائه خدمات به گروهی از اعضای جامعه دارید، میتوانید آن را به یک استارتاپ تبدیل کنید و گام به گام تا تبدیل شدن به یک بیزینس، رشدش بدهید.
اگر برنامه راهاندازی یک استارتاپ را در سر می‌پرورانید، بهتر است استفاده از خدمات شتابدهنده را هم در آن جای دهید. به کمک یک مجموعه شتابدهنده حرفه‌ای میتوانید به جای آزمون و خطا، از تجربه‌های کارشناسان استفاده کنید و از تلف شدن وقت و سرمایه‌تان پیشگیری کنید. ما در مجموعه پیشگامان خدمات شتابدهی را به انواع استارتاپهای خدماتی ارائه می‌دهیم. برای اطلاع از فرایند ثبت‌نام در پیشگامان و عضو شدن در لیست استارتاپهای تحت حمایت این مجموعه، از طریق راه‌های ارتباطی موجود در سایت با کارشناسان ما تماس بگیرید.